Çənə Oynaq Xəstəlikləri nədir?
Çənə oynağının xəstəlikləri, alt çənə ilə üst çənəni birləşdirən çənə oynağının sümük və yumşaq toxumalarında görülən pozğunluqlardır. Bu pozğunluqda ciddi simptomlar klik səsi kimi sadə simptomlardan tutmuş çənənin kilidlənməsinə qədər dəyişə bilər. Bir çox səbəbə görə baş verə bilər. (qəza, səhv müalicə, stress, vərdişlər və s.). Çənə birgə narahatlığı zamanla artmağa davam edir. Ona görə də müalicəyə nə qədər tez başlansa, müalicənin uğuru bir o qədər çox olar.
Çənə oynaq xəstəliklərinin səbəb olduğu problemlər hansılardır?
Çənə oynaqlarının pozulmasının səbəbləri hansılardır?
Səbəb kimi üç əsas qrupa ayıra bilərik:
1) Diş həkimi müalicələrindən asılı olaraq:
2) İnsanın vərdişləri:
8.Radiasiyaya məruz qalma
3) İnsan stress altındadır:
Digər faktorlardan daha çox çənə birgə şikayətlərinə səbəb olur. Güclü stress altında olan insan daim üz əzələlərini sıxdığı üçün çənə oynağına normaldan daha çox yük düşür.
Diş qıcama nədir?
Diş qıcama gecə yuxu zamanı müşahidə edilən və qabaqlayıcı tədbirlər görülmədikdə gələcəkdə ciddi xəstəliklərə (diş ətinin çökməsi, dişlərin qırılması, oynaq şikayətləri və s.) səbəb ola bilən xəstəlikdir.
Gün ərzində yığılan stress gecə yuxu zamanı boşaldıqda və dişlər şüursuzca bir-birinə qarşı sürüşdükdə diş üyüdülməsi baş verir.
Dişlərin sıxılması nəticəsində yaranan problemlər hansılardır?
Dişlərin aşınması və qırılması, diş ətlərinin geri çəkilməsi və bunun nəticəsində soyuq-isti həssaslıq, çənə oynağına həddindən artıq yük düşməsi nəticəsində oynaq xəstəlikləri, edilən səslərdən ətrafdakı insanlara narahatlıq kimi problemlər yaradır.
Dişlərin sıxılmasının müalicəsi nədir?
Dişlərinizin ölçüləri alınaraq ehtiyaclarınıza uyğun hazırlanan yumşaq və ya sərt gecə kappaları tövsiyə edilir. Bu kappaların müəyyən aralıqlarla yenilənməsi lazımdır. Ancaq insanın gündəlik həyatında stressin azaldılması müalicənin müvəffəqiyyəti üçün əhəmiyyətlidir.
Dişlərimi yalnız gecə qıcayıram?
Diş qıcama vərdişi təkcə gecələr deyil, gündüzlər də yaranır. İnsan maarifləndirmə yolu ilə bu vəziyyətin qarşısını ala bilər.
Çənə oynağının pozulmasının əlamətləri hansılardır?
Simptomlar zamanla tədricən inkişaf edir və müalicə gecikirsə, bu simptomlar zamanla daha ciddi vəziyyətlərə keçə bilər. (Çənənin kilidlənməsi, çənənin çıxması, ağzını aça bilməməsi... və s.)
Çənə oynaq pozğunluğumu müalicə etməsəm çənəm yerdəyişəcəkmi?
Çənə oynağı xəstəliklərinin irəliləmiş mərhələlərində oynaq nahiyəsindəki toxuma və strukturlarda qalıcı deformasiyalar əmələ gəlir və çənənin açılıb bağlanması hərəkəti zamanı oynaq başı olması lazım olan yerdən qabağa çıxa və çənə çıxa bilər. Burada əsas problem çənənin yerindən çıxması deyil. Çünki oynaqda sadə hərəkətlər edərək çənə öz-özünə yerinə düşür, lakin əsas problem bu vəziyyətin zamanla tez-tez baş verməsi və şiddətli ağrılara səbəb olmasıdır.
Çənə oynaq şikayətim varsa, nələrə diqqət etməliyəm?
Stressin Çənə Oynaq Pozulmasına təsiri nədir?
Üz bölgəsindəki əzələlər ən kiçik reaksiyada daralma qabiliyyətinə malikdir. Stressin insana təsirlərindən biri də uzun müddət rahatlamadan əzələlərin daralmasıdır. Buna görə də stresli vəziyyətlərdə əzələlər büzülür və dişlər güclü güc tətbiq edərək bir-biri ilə təmasda olur və beləliklə də oynağa yük qoyulur.
Çənə oynağının müalicəsində hansı fasilələrlə müayinəyə gəlmək lazımdır?
Şin tətbiq edildikdən sonra birinci həftə, üçüncü həftə və üçüncü ayda kontrol müayinə aparılır.
Çənə oynaq pozğunluğum olub-olmadığını necə biləcəm?
Çənə birgə xəstəliyinin bir çox simptomları ola bilər. Bunlar açılıb-bağlanarkən klik səsindən tutmuş kilidlənmiş çənəyə və ya ağrılı vəziyyətə qədər dəyişə bilər. Əgər çənənizdə hər hansı bir fərq hiss edirsinizsə həkiminizlə məsləhətləşin. Çünki müalicə üçün xəstəliyin hansı mərhələdə olması vacibdir.
Çənə Oynaq Xəstəliyi nədir?
Çənə Birgə ilə onu əhatə edən strukturlar arasındakı harmoniyanın qəfil və ya zamanla pozulmasıdır. Yüngül başlayan simptomlar zamanla şiddətli çənə oynaq ağrısı, baş, boyun və çiyin ağrıları, oynaqdan gələn səs-küy, çənənin çıxıntısı, sürüşmə və ya çənənin məhdud açılması kimi daha inkişaf etmiş problemlərə çevrilə bilər. Narahatlığın səbəblərini anlamağa kömək edən diş həkimi müayinəsi müalicənin ilk mərhələsini təşkil edir.
Çənə Oynaq Pozulması üçün Kimə Müraciət etməliyəm?
Bu xəstəliklərdə hansı mütəxəssisə və hara müraciət edəcəyini bilməmək çənə oynağı problemi olan xəstələr üçün böyük problemdir. Çənə oynaq problemləri, Üz-çənə Cərrahiyyəsi mütəxəssisi olan diş həkimlərinin işləmə sahəsidir və düzgün diaqnoz qoyulduqdan sonra müxtəlif müalicə üsulları ilə problem həll edilə bilər. Bəzi hallarda qulaq, burun-boğaz, psixiatriya, nevrologiya və ya fiziki müalicə sahələrindən də dəstək alınır.
Nə vaxt müraciət etməliyəm?
Çənə oynaq nahiyəsində hər hansı anormal dəyişiklik müşahidə olunarsa, həkimə müraciət edilməlidir. Sadə görünən çənə oynaq ağrısı narahatlığın artmasına səbəb ola bilər. Faktor nə qədər tez aşkar edilərsə, müalicədə uğur şansı bir o qədər çox olar.
Çənə Oynaq xəstəlikləri necə yaranır?
Çənə oynaqlarının xəstəliklərinin yaranmasına şərait yaradan bir çox amillər var. Bunlardan ən mühümləri bunlardır:
Çənə Oynaq xəstəliklərinin əlamətləri hansılardır?
Dişlərin sıxılmasının diaqnoz və müalicə üsulları hansılardır?
Dişlərin və bağlanma sisteminin, çeynəmə əzələlərinin və çənə oynağının ətraflı müayinəsi aparılır. Lazım olduqda, MRT kimi intraartikulyar görüntüləmə üsullarından istifadə edilə bilər. Yüz faiz uguru təmin etmək həmişə mümkün olmaya bilər. Müalicənin məqsədi xəstənin normal və ağrısız çənə funksiyalarını bərpa etməkdir. Bu məqsədlə oynaq şinləri, məşqlər, ağrıkəsici dərmanlar, botoks kimi üsullar tətbiq edilir. Müalicə növü narahatlıq dərəcəsinə görə müəyyən edilir. Bu prosesdə xəstənin əməkdaşlığı da çox önəmlidir.
